BANKALARIN TARİHİ

1990 yıllarında bir kamu kurumunda işçi olarak çalışırken sınıf mücadelesi ve Marksist teoriyle ilgili kitaplar okumaya başladım. Marks izimle gerçek tanışmam işçi olduktan sonra nüksetti. Bu kitapları büyük defterler alıp önemli yerlerini defterlere yazıp kitapların özetini çıkarmaya başladım.
Kitapları önce okuyor önemli yerlerinin altını çiziyor sonrada bunları deftere yazıyordum. Şimdi çok iyi bir iş yaptığımı düşünüyorum bir konu hakkında nereden bilgi alırım dersem o özetlere başvuruyorum. Tesadüfen defteri açıp Ernest Mandelin Marksizm’in el kitabının özeti olan bölüme gözüm takıldı. Bu kitapta aklımda kalan Bankaların nasıl oluştuğudur. Mandel değerli madenlerin, değerli şeylerin evlerde saklamak en tehlikeli şeydi diyor. Bu madenlerin devrin en güvenilir kurumları olan Tapınaklara emanet etmek adet haline gelmişti. Para ekonomisinin gelişmeye başladığından itibaren
Tapınaklar, Kiliseler ilk geçici kredi kurumlarına dönüşmüştü diyor.
Bizans’ta 5 yüzyıldan itibaren hazineler manastırda saklanıyordu. Sasaniler, İsrail, Tang hanedanı zamanında Çin de Buda Tapınakları değerli maden stokları kredi işlemlerini tekelleri altına aldılar. Devlet bunlara el koydu, binlerce Tapınağı ve manastırı Laikleştirdi. Değerli madenlerden yapılmış heykelleri eritti. Japonya’da dini kurumlar en güvenilir yerler haline gelmiş.
12 yüzyıl başında, Templiler tarikatı mevduat, transfer ve ipotekli kredi işlemlerin yapıldığı uluslararası ilk Banka olmuş. Mortage İngilizce İpotek, İtalyanca ‘’Banco’’ kelimesinden yani Sarrafların üzerinde bütün işlemleri gerçekleştirdikleri ‘’ tezgâh masa ‘’kelimesinden türemiş. Banker eski Yunanda Banker anlamına gelen ‘’trapezit ‘’ kelimesinden türetilmiş. Antik çağda ilk profesyonel bankerler Sarraflar imiş. Abbasiler Gümüş ve Altın ölçek kullanıp, Sarrafları ekonomik bakımdan
gerekli kişilere dönüştürmüşler.
1609 da kurulan ünlü Amsterdam Bankası, müşterisine faiz vermeyip parasını muhafaza ettiği için müşterisinden para alıyormuş. Bu dönemde Bankalardan kişiler değil devlet borç alırmış. Başlangıçta kredi sadece ödünç verirken zamanla değer haline gelip, alınıp satılan bir dolaşım aracı olmuş. Burjuvalar için mevduatı saklamayı taahhüt eden, bundan en çok devletin yararlanacağı modern kamu Bankaları kurulmuş. 1587 kurulan Venedik Rialto Bankası, 1619 Hamburg Bankası,
1656 İsveç Bankası, 1696 İngiltere bankası kurulmuş, 1652 Fabrikatörlerden söz edilmeye başlanmış. Paranın ortaya çıkmasıyla mübadelenin genelleşip ticaret başlamış. Eşkıyalık ve fetih ticaretin temeli iken ticaret eşkıyalığın yerini almış. Hint, İsrail, İran, Aztek ve İslam yasalarına göre ödünç verilen Buğday ve hayvana faiz istemek yasakmış.
Ticaret yapan Tüccarlar Kilise ve Mabetlerde biriken değerli maden ve paraları ödünç alıp, Hindistan’dan vs mal getirip satarak hem ödünç aldıklarını verip üstüne de fazla bir para vererek ilk Bankerliği başlatıp Bankaların oluşumunu sağlamışlar. Böylece de Para alınıp satılan değişim ve dolaşım aracı olmuş. Bankalar kapitalizmin sinir merkezleridir derler, birde marksın zamanında Bankaların böyle gelişmediğini söyleyenler Bankaların kuruluş tarihine bir zahmet bakıversinler.