SİVASIN KISA TARİHİ

Sivas Anadolunun en eski ve tarihi şehirlerinden birisidir.

Sivas MÖ. 64 yılında general Pompey tarafından Megapolis olarak tekrar kurulmuş. 11. Yüzyılın ortalarında, Van Gölü kıyıları ve Muş civarında Vaspurgan eyaletini sekiz şehir, 4 bin köye karşılık Bizans İmparatoru 2. Basile vererek 1021 yılında daha güvenli düşündüğü Sivasla değiş-tokuş ederek 4 bin Ermeni ile Ermeni kral Senekerim Sivasa gelir.

Ermenilerin esas kökü, Ani şehri imiş. Ani şehri 1064 yılında Selçuklular tarafından yıkılır. Selçuklu akınları Anadoluya ilk olarak 1016 yılında başlar. Ermeni kral, Türk bilinen İskit Tatarlarının saldırılarından kurtulamaz. Eskiden Sivasa “Kapire” denilirmiş. İtalyancada “bir yer bulmak” veya “ almak” anlamında imiş.
1000 yıl önce Cenovalılar Rumlarla savaşıp Sivası almış. Daha sonra Rumlar yeniden Sivası alıp hakim olmuşlar. Rum, Sepasdos veya Sevasdos adlı hükümdar, şehri kendi adıyla “Sepasdia” diye adlandırmış.

Türkler, Sevas ya da Sivas olarak telafuz etmişler. Sivasta, Rum, Ermeni ve Türkler yaşarmış. Önceleri Pontus daha sonra Kapadokya bölgesine dahil olan Sivas, daha sonra Armania Minör başkenti olmuş.

Tatar İmparator ile Beyazid arasında ki savaşlarda. Ahmet Celayir ve Kara Yusuf o zamanki Sivasın beyi ve Timurun dostu Kadı Burhanettini öldürürler ve İstanbulda Beyazide sığınırlar.

Beyazid ( Muaviyenin oğlu Yezidin adıdır) Beyazid, 4 Vezir ve oğlu Süleymanı Sivasa gönderir. Süleyman Sivas valisi olur.

Timurun elçilerine kötü davranıp hakaret eden Beyazide çok içerleyen Timur Karadağdaki karargahından kalkıp 22 ağustos 1400 yılında Osmanlı ülkesine hücum eder. O dönem Sivasın üç tarafı su dolu hendeklerle ve yüksek surlarla çevrilidir. Timur şehri kuşatır, 18 gün sonra şehri teslim alır.
Timur direnen okçu ve 4 bin Ermeni Süvariyi diri, diri toprağa gömer.
Timurun Sivasta, 35 bin ila 40 bin kişiyi öldürdüğü söylenilir.

Birçok tarihçi, bu konuda farklı bilgiler vermektedir. Ermeni kaynakları, Timurun ordusuna ölümüne direnen Sivasın en üretken Ermeni insanları Timurun ordusu tarafından katledildiğini yazar. 1071 yılından önce Sivas Alevi Türkmen Danişmendli devletinin şehridir.

Selçuklulardan önce Anadoluda üç Türkmen devlet, Beylik hüküm sürmektedir. Sivas, Tokat, Niksar ve Amasya da Danişmendliler hakimdir. Mengücek ve Sarı Saltuklular da Anadoluda hüküm süren devlet düzeyinde büyük Beyliklerdir.

Selçukluların Anadoluya girmeleri bu üç Beyliğin yardımıyla olur.
Özellikle Danişmendliler Selçukluların Anadoluya girmelerine önemli katkı sunarlar.

Selçuklular, Hazar devletinde yetişmiş, Yahudi Türklerdir. Selçuğun Babası Tukak Hazar devletinde önemli bir komutandır.
Hazar devletinde Yahudi olmayan hiç kimse devlet katında yer alamaz. Melik, komutan, lider kesinlikle olamaz.

Selçuklu büyüyüp geliştikçe, başka Türkmen Beyliklerini kendi topraklarına katıp yaşamlarına son verir.

Bizim Türk tarihçileri bu konularda kalem oynatmadıkları için, yabancı kaynaklardan çok yetersiz bilgiler almakla yetinmekteyiz.

Ben denizin görüşü ve tespitim.

Babalılar ayaklanması, Danişmendli devletini yeniden kurmak için, Danişmendlilerce çıkarılan bir harekettir. 16. Yüzyılda Sivas, Celali isyanlarının merkezi olmuştur. Kuyucu Murat Paşa( devşirme Sırp) 1611 yıllarına kadar, Sivas bölgesinde büyük katliamlar yapmıştır.

Sızır, Emlek bölgesi Akdağmadeni, Colü baba( Celal Baba) Celali isyanlarının tam merkezleridir. Sivas Anadoluya ilk giren Türkmen Alevilerinin şehridir.

Pir Sultan Abdal, Türkmen lideri olarak, Danişmendlilerin izini süren sürektendir. Sivas’ın her köyünde, her köşesinde biz Danişmentliyiz diyen Alevi, Sünni Türkmenleri bu günde duyup, görebilirsiniz.