Nevruz Bayramı

Her yıl bir çok coğrafyada olduğu gibi, ülkemizde’de 21 Mart nevruz bayramı kutlanmaktadır. Nevruz yeni yılın başladığı gündür. Nevruz, Türkiye başta olmak üzere Türk dünyası arasındaki muhtelif Türk boyları arasındaki kültürel bağları güçlendirip kardeşlik ve dostluğu pekiştirmede, bölgesel barışın tesis edilmesinde son derece önemlidir.

Geçmişi çağlar öncesine dayanan Nevruz Bayramı, bolluğu, bereketi ve tabiat ve doğanın uyanışını sergiler’ken, zulme karşı direnişin sembolü olarakta değerlendirilir.

Uzun ve sert kış aylarından sonra tabiatın baharla yeniden canlanmasını sembolize eden nevruz, Orta Asya’dan Anadolu’ya birçok coğrafyada toplumsal birliği, dayanışmayı, yardımlaşmayı sağlayan içeriğiyle varlığını hissettirmektedir.

Nevruz’un kutlanışı genel olarak tüm toplumlarda baharın başlangıcı ve doğanın yeniden hayat bulması ile ilişkilendirilse de ortaya çıkışı her toplumda farklı efsanelere dayandırılmış durumdadır.

Kürtlerin Nevruz’u dayandırdığı efsaneye göre ise İran’ı zulümle bin yıl yöneten Asur Kralı Dehak’a (Zuhak) toplum dayanamayarak başkaldırıyor ve kral, demirci Kawa tarafından öldürülüyor. Efsaneye göre omuzlarındaki yılanları beslemek için her gün iki kişiyi öldüren Dehak’tan kurtaran ve daha sonra Kawa tarafından eğitilen bir genç ise Kürtlerin atası olarak kabul ediliyor.

Başta Anadolu, Orta Asya ve çeşitli coğrafyalarda kutlanan Nevruz Bayramı’nın ritüelleri de kuşaktan kuşağa aktarılmaya devam ediyor. Nevrûz’un Hz. Ali’nin doğum günü ile çakışması veya aynı günle birleştirilmesi ise, onun özellikle İran halkları ve mevali diye adlandırılan Arap olmayan halklar arasında tutunup genişlemesine neden olmuştur. Ayrıca Mısır dahil bir çok başka yerlerde de bayram ve yılbaşı olarak kabul edilip kutlanmaktadır.

Kimi inanışlarda yeni senenin başladığı o güne günahlarından arınmış girmek isteyenler ateşten atlıyor. Yıkanmak ve sudan atlamak da arınmak için yapılan adetler arasında bulunuyor. Ateş ve sudan atlamak tüm nevruz kutlamalarındaki ortak unsurlardan biri olarak dikkati çekmektedir.

Nevruz Bayramı her ulusun kendi kültürü ile özleşen ve sembolleştirilen baharın geldiğini müjdeleyen özel bir gündür. Nevruz Bayramı’nın Anadolu’da ve Türk kültürünün yayıldığı bölgelerde de son derece köklü ve zengin bir geçmişe sahip olduğunu görmekteyiz.